CD ve DVD'ler neden bozulur; neden sonsuza dek sağlam kalamaz?
Optik diskler, yaklaşık 30 yıldır bizimleler. Bu 30 yıl içerisinde CD ve DVD'lerin gelişimi açısından büyük bir aşama kaydedildi ve onları nelerin yıprattığı keşfedildi. Optik diskler için 200 yıla kadar ömür biçilse de onların ne zaman bozulacağını kestirmek oldukça güç. Ancak optik disklerin ömrünü belirleyen ve onların bozulmasına neden olan faktörleri bilerek kayıtlı verilerinizin ömrünü büyük ölçüde uzatabilirsiniz.
Optik disklerin ömrünü ne belirler?
Tüm optik diskler, ortak olarak şu üç katmana sahiptirler: Yansıtıcı katmanı koruyan koruyucu katman, lazeri yansıtan parlak katman, verileri depolayan polikarbonat disk.
Koruyucu katmanın üzerine ek olarak bir etiket de uygulanır. Yeniden yazılabilir diskler, yansıtıcı ve koruyucu tabakalar arasında bir boya katmanına sahiptir.
Optik disklerin maksimum ömrünü belirleyen faktörlerden bir tanesi, yansıtıcı katmanın türüdür. Diğer faktörler arasında kullanılan maddenin ve üretimin kalitesi, kullanıcının diske nasıl davrandığı vardır. Diski nasıl tuttuğunuz, onun ömrü için oldukça önemlidir.
Optik diskin ömrü çok sayıda faktöre dayandığından, ne kadar süre hizmet verebileceğini tahmin etmek oldukça güçtür. Ancak tahminlere göre kaydedilmiş CD-R'ler ve Blu-Ray diskler 200 yıla kadar dayanabiliyorlar. Kaydedilmiş CD-RW ve DVD-R'ler ise 20 ile 100 yıl arasında bir ömre sahipler.
Dolayısıyla önemli verileriniz için bu medyalara güvenmemeniz gerekiyor. Çünkü optik diskler eninde sonunda bozuluyorlar.
Farklı optik diskler, farklı katmanlara sahiptirler. Bu katmanlardan özellikle yansıtıcı katman, daha çok hasar görebilmektedir. Standart kompakt diskler, alüminyumdan oluşan bir yansıtıcı katmana sahiptir. Alüminyum, havaya maruz kaldığında oksitlenir. Bu, genellikle diskin kenarlarında gerçekleşir. Ancak diskin bozulmasına tek neden olan, yansıtıcı katmanın bozulması değildir.
Diskin bozulmasına neden olan faktörler arasında şunlar bulunabilir: yansıtıcı katmanın oksitlenmesi veya bozulması, disk yüzeyinin veya kenarlarının fiziksel olarak hasar görmesi, katmanlar ve koruyucu tabaka arasındaki galvanik reaksiyon, atık maddelerle olan kimyasal reaksiyonlar, ultra-viyole ışığın verdiği hasar, disk maddelerinin parçalara ayrılması.
Diskin bozulmasına en çok neden olan faktörlerden bir tanesi, onların uygun olmayan bir biçimde depolanmasıdır.
CD veya DVD'lerinizin ömrünü nasıl uzatabilirsiniz?
CD ve DVD'lerinizin daha uzun süre dayanmasını sağlamak için yapabileceğiniz birçok şey var. İşte bunlardan en önemlileri:
- İyi bir markanın kaliteli bir diskini tercih edin.
- CD'lerde uzun ömür sizin için önemliyse, altın yansıtıcı katmana sahip olanını tercih edin.
- CD ve DVD'lerinizi dış kenarlarından veya ortalarındaki delikten tutun, yüzeylerine dokunmayın, çizmeyin ve onları kirletmeyin.
- Onları kağıt zarflar yerine plastik kutularda saklayın.
- Yeniden yazılabilir disklerinize mümkün olduğu kadar az sayıda yeniden yazın.
- Yazım hatalarını azaltmak ve kaliteyi artırmak için daha yavaş yazdırma hızlarını seçin.
